Het is maandag 4 mei, vijf voor 8 ‘s avonds.
Ik zit in mijn voiture en kijk naar het beeldscherm van mijn smartphone naar npo 1.
De dam in Amsterdam is zo goed als leeg.
De trompet speelt. Twee minuten stilte volgen. Om mij heen rijden auto’s, fietsen mensen. Er staat iemand voor de supermarkt net als ik. Die is dicht. Vroeger, vanwege dodenherdenking.
Ik kijk naar de kransleggingen en de tranen prikken in mijn ogen. Al die mensen, gestorven voor wat? Ik luister naar de toespraak van de koning. Een eerlijke toespraak over wat werd verzwegen. We lieten het toe en keken ernaar, de mensen die afgevoerd werden. Over zijn grootmoeder in Londen die zweeg ook.
Ik ken een ander oorlogsverleden van mijn ouders in het Japanse interneringskamp. Ook zij zwegen. Het dodelijke zwijgen wat zwaar hangt. Het monddood maken omdat je niet weet waar te beginnen. Te pijnlijk. Maar je voelt het en je weet het als kind onbewust je ouders beschermen. Ik ben gaan praten. Ergens ben ik opgestaan omdat ik de zwaarte niet meer kon dragen. Omdat het lichte engelenkind zich ging roeren. Wilde dansen in de bloemenwei. Misschien dat ik daarom zo van het leven ben gaan houden, van alles wat groeit en zich niks aantrekt van wat de mensen zeggen. Wat zich elk voorjaar openbaart en naar buiten schiet en schatert en meters maakt. Om zich als de herfstregens zich melden langzaam terug te trekken en in winterslaap te zakken. Sluimerend, energie opladend.
Ik heb een paradijs gemaakt. Of het paradijs heeft zichzelf gemaakt van bloemen en planten. Er is geen spatje zwarte aarde, er is geen plekje onbenut. Alles kruipt, klimt, mengt, groeit en bloeit. De wormen, kevers, vlinders, padden, pissebedden, kikkers, vogels, salamanders bewonen mijn tuin. Mijn tuin is blij, ik ben blij. Vrijheid zit in jezelf. Ik laat de verhalen los. Dat kan zomaar. Ik fietste zaterdag met een vriendin en onze handen zochten elkaar na 7 weken geen fysiek contact was dat opeens een bijzonder genieten. Zomaar zoiets gewoons is beseffen hoe dankbaar we mogen zijn met alles wat er is. Het is helemaal niet gewoon. Het paradijs is dichterbij dan je denkt als je het ziet.
